Elke ochtend glijdt het weer over m’n tong, een smaak die niet zomaar in woorden te vatten is. Niet zoet, niet zuur, niet bitter, niet zout — maar toch zo intens bevredigend: umami, de mysterieuze vijfde smaak die je zintuigen verrijkt zonder zich gemakkelijk te laten definiëren.

De ontdekking van umami in thee

Umami, letterlijk vertaald als “heerlijke smaak” uit het Japans, werd pas in 1908 officieel geïdentificeerd door wetenschapper Kikunae Ikeda. Hij isoleerde glutamaat (niet te verwarren met het kunstmatige MSG), de chemische verbinding verantwoordelijk voor deze smaaksensatie. Maar wat hij in een laboratorium ontdekte kenden Aziatische theemeesters al eeuwenlang uit ervaring.

Wanneer ik ’s ochtends mijn potje Sencha zet — zorgvuldig, met gefilterd water van 80 graden — er eerst aan ruik en dan een slokje neem, ervaar ik die bijzondere mondvullende sensatie. Het is als een zachte golf die over je tong spoelt, een subtiele hartigheid die blijft hangen en je uitnodigt om even stil te staan bij het moment.

De wetenschap achter umami in thee

Wat maakt sommige theeën zo rijk aan umami? Het antwoord ligt in hun biochemie:

• L-theanine: Een aminozuur dat in hoge concentraties voorkomt in schaduwgekweekte theeën zoals Gyokuro, Matcha en Kabusecha. Tijdens de schaduwperiode (vaak 20-30 dagen voor de oogst) produceert de theeplant meer chlorofyl en L-theanine, wat resulteert in diepere umami-tonen.
• Catechines en polyfenolen: Deze antioxidanten dragen bij aan de complexiteit die umami mogelijk maakt. In groene theeën, waar oxidatie minimaal is, blijven deze verbindingen grotendeels behouden.
• Verwerkingstechnieken: De stoom-fixatiemethode die wordt gebruikt voor Japanse groene theeën bewaart de natuurlijke umami-componenten beter dan de Chinese methode van verhitting in een pan.

Maar de wetenschap vertelt maar het halve verhaal. Net zoals bij wijn gaat het ook hier om de combinatie van elementen — iets dat meer is dan de som der delen.

De kunst van het proeven

Hoe herken je umami in thee? Het vraagt om aandacht, om een zekere overgave aan het moment:
Neem een slok. Laat de thee even rusten op je tong. Voel je die rijke, hartige sensatie? Het is niet bitter, maar heeft een zekere ‘diepte’. Er is een mondvullend gevoel dat blijft hangen, zelfs nadat je hebt doorgeslikt. Dit is umami.

De umami-rijkste theeën

Niet alle theeën zijn gelijk geschapen als het om umami gaat.Onderstaande theesoorten zijn bijzonder rijk aan deze smaakdimensie:

• Gyokuro: In de schaduw gekweekt voor optimale L-theanine-ontwikkeling
• Matcha: Gemalen versie van schaduwgekweekte thee, met een intense umami-punch
• Kabusecha: Voor een iets kortere periode in de schaduw gekweekt. Toegankelijker maar nog steeds duidelijk umami-profiel
• Shincha: Eerste pluk Sencha.  Jonge blaadjes natuurlijk rijker zijn aan aminozuren

Ook in fermenteerde theesoorten zoals bepaalde oolongs uit Taiwan en zelfs sommige zwarte theeën kunnen subtiele umami-tonen aanwezig zijn, al zijn ze vaak verweven met andere complexe smaakeigenschappen.

De bereidingswijze

Umami in thee is delicaat en wordt sterk beïnvloed door de bereidingswijze. Ik heb geleerd dat water hier een cruciale rol speelt:
• Temperatuur: Te heet water (boven 70°C) bij umami-rijke groene theeën kan leiden tot overextractie van bittere tannines die de umami-sensatie overstemmen
• Kwaliteit: Zacht water met een lage mineraliteit laat umami beter tot zijn recht komen
• Verhouding: Een hogere blad-tot-water ratio intensiveert de umami-sensatie

Umami en terroir

Net als bij wijn, speelt de herkomst van thee een essentiële rol in het umami-profiel. Bepaalde regio’s staan bekend om hun theeën met uitgesproken umami-karakteristieken:

• Uji, Japan: Historisch centrum van Gyokuro en Matcha productie
• Shizuoka, Japan: Bekend om zijn uitstekende Sencha met heldere umami-tonen
• Kagoshima, Japan: Zuidelijker gelegen, produceert vaak toegankelijkere theeën met zachtere umami-profielen

Umami in de theeceremonie

In de Japanse theecultuur wordt umami niet alleen gewaardeerd als smaak, maar ook als concept dat verband houdt met aanwezigheid en mindfulness. De stille waardering van umami tijdens een traditionele theeceremonie weerspiegelt een dieper cultureel begrip:
Mijn eigen ochtendmoment met Sencha is een bescheiden eerbetoon aan deze traditie. Niet formeel, maar wel intentioneel. Een klein moment van rust in de stroom van het dagelijks leven.

Umami en gezondheid

Er is een fascinerende wisselwerking tussen de biochemische componenten die umami creëren en hun potentiële gezondheidsvoordelen:

• L-theanine: Bekend om zijn kalmerende effecten, werkt synergistisch met cafeïne om een ontspannen alertheid te bevorderen
• Glutamaat: In natuurlijke vorm (niet te verwarren met toegevoegde MSG) ondersteunt cognitieve functies
• Antioxidanten: De catechines die bijdragen aan het umami-complex hebben ontstekingsremmende eigenschappen

Wanneer ik ’s ochtends mijn thee drink, ben ik mij meestal niet bewust van deze voordelen. Het gaat mij om de ervaring zelf, om de smaak, de sensatie, het moment. De gezondheidsvoordelen zijn een welkome bonus.

Umami in thee is niet alleen een smaak — het is een uitnodiging. Een uitnodiging om te vertragen, om op te merken, om te waarderen. Een moment van rust en reflectie.

Als we het over cafeïne in thee hebben, zijn er eigenlijk twee belangrijke stoffen om over na te denken: cafeïne zelf én L-theanine. Deze twee werken als een soort danspaar! Waar cafeïne je een energieboost en alertheid geeft, zorgt L-theanine voor ontspanning en mentale helderheid. L-theanine maakt ook nog eens de bittere smaak van cafeïne zachter, wat resulteert in een aangenamere theebeleving. Het is dus slim om niet alleen naar cafeïne te kijken, maar naar het samenspel van deze twee stoffen.

De hoeveelheid cafeïne en L-theanine in je thee wordt door verschillende factoren bepaald:

– Theeknoppen bevatten meer van beide stoffen dan theebladeren
– Zomerthee bevat meer cafeïne maar minder L-theanine dan lenteoogst

Ook de manier van thee zetten speelt een rol! Kleine stukjes thee (zoals in theezakjes) of poeder (zoals matcha) geven meer cafeïne af dan hele blaadjes. En hoe warmer het water, hoe meer cafeïne er vrijkomt.

Als we dit allemaal bij elkaar optellen, betekent dit dat thee van mindere kwaliteit, geoogst in warme periodes en grof verwerkt tot kleine stukjes, meestal de meeste cafeïne bevat. Terwijl kwaliteitsthee, geoogst in koelere periodes en zorgvuldig verwerkt, gemiddeld minder cafeïne heeft.

Maar hier komt een verrassende uitzondering: witte thee! Die bevat juist méér cafeïne én meer L-theanine, maar zorgt – verrassend genoeg – dat je je de cafeïne het minst voelt.

Een handige vuistregel om het cafeïnegehalte in te schatten: let op de verhouding tussen bitter en umami in je thee. Hoe bitterder de thee, hoe meer je de effecten van cafeïne zult voelen. Hoe meer umami-smaak, hoe minder je de cafeïne zult merken.

Lees ook: Matcha als alternatief voor koffie: het cafeïnevraagstuk

Kamille, een bescheiden bloemetje met een zachte geur, heeft al eeuwenlang een speciale plaats in de traditionele geneeskunde. Deze geliefde plant staat bekend om zijn kalmerende werking en wordt vaak ingezet als natuurlijke remedie tegen stress en slapeloosheid. Maar wist je dat kamille nog veel meer gezondheidsvoordelen biedt? Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat kamille een krachtige bondgenoot kan zijn voor onze algehele gezondheid.

De kracht van antioxidanten
Een van de belangrijkste eigenschappen van kamille is zijn rijkdom aan antioxidanten, zoals flavonoïden en fenolzuren. Deze stoffen helpen het lichaam te beschermen tegen oxidatieve stress, een proces dat cellen beschadigt en kan leiden tot chronische ziekten. Uit een recente studie, gepubliceerd in Molecules (2023), blijkt dat kamille-extract een significant antioxidant potentieel heeft. Dit maakt het een waardevolle aanvulling voor iedereen die zijn lichaam wil ondersteunen in het bestrijden van vrije radicalen.

Ondersteuning van het immuunsysteem
Kamille wordt ook geassocieerd met het versterken van het immuunsysteem. De antimicrobiële eigenschappen van deze plant kunnen helpen bij het bestrijden van infecties. Een kopje kamillethee tijdens het griepseizoen is dus niet alleen rustgevend, maar ook een slimme keuze om je weerstand een boost te geven.

Kalmerend en ontstekingsremmend
Stress en ontstekingen gaan vaak hand in hand, en kamille biedt op beide vlakken verlichting. Het drinken van kamillethee kan het cortisolniveau (het stresshormoon) verlagen en zorgt voor een ontspannen gevoel. Bovendien werken de actieve bestanddelen in kamille ontstekingsremmend, wat gunstig kan zijn bij aandoeningen zoals artritis of spijsverteringsproblemen.

Kamille en spijsvertering
Kamille wordt al lang ingezet bij spijsverteringsklachten, zoals een opgeblazen gevoel of krampen. Dit effect wordt bevestigd door wetenschappelijk onderzoek: de plant bevordert ontspanning van de spieren in het spijsverteringskanaal, wat kan helpen bij het verlichten van klachten zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS).

Een moment van rust
Naast de bewezen gezondheidsvoordelen, is kamille ook een vorm van zelfzorg. Het zetten van een warme kop kamillethee biedt een moment van rust in een vaak hectische wereld. Neem even de tijd om te genieten van de bloemige smaak en het weldadige effect op lichaam en geest.

Dus…
Kamille is veel meer dan een ingrediënt in een slaapmutsje. Het biedt een breed scala aan gezondheidsvoordelen, van het versterken van je immuunsysteem tot het verlichten van stress en ontstekingen. Door regelmatig te genieten van een kopje kamillethee, voeg je een natuurlijk en krachtig hulpmiddel toe aan je dagelijkse routine. Een klein bloemetje met een grote impact!

Proberen? https://www.biologischethee.nl/product/biologische-kamille-van-aftagi-bio/

Heb je je ooit afgevraagd waarom Japanse en Chinese thee zo verschillend zijn in smaak en aroma?

Het antwoord ligt in één van de stappen tijdens de verwerking van de theeblaadjes.

Japanse thee wordt meestal gestoomd direct na het oogsten. Dit stoomproces helpt om de heldere, groene kleur van de bladeren te behouden en geeft de thee zijn kenmerkende frisse, grasachtige smaak. Een goed voorbeeld hiervan is Japan Sencha, één van de populairste soorten in Japan.

Chinese thee daarentegen wordt meestal verhit in pannen of geroosterd, wat zorgt voor een zachtere, meer nootachtige smaak. Dit proces geeft de bladeren een iets donkerdere kleur en een subtiele, geroosterde geur. Denk bijvoorbeeld aan China Gunpowder.

Smaakprofiel: Fris versus Vol

Japanse theeën hebben vaak een uitgesproken frisse en umami-rijke smaak. Denk bijvoorbeeld aan onze Japan Sencha (Bio), die doet denken aan groene vegetatie met een vol, kruidig, aroma (mijn dagelijkse thee). Voor een nog intensere beleving van umami kun je kiezen voor Japan Gyokuro, Superior (No. 1) (Bio) een thee met een rijke, ietwat zoetere smaak. Ben je op zoek naar een thee met een bijzondere twist? Probeer dan Genmaicha van Mankichi Watanabe (Bio), een melange van groene thee met geroosterde rijst, die een heerlijke combinatie van frisse en nootachtige tonen biedt. Het volledige assortiment Japanse theeën vindt je hier: https://www.biologischethee.nl/product-category/biologische-japanse-thee/

Chinese theeën bieden een fascinerende variëteit aan smaken, van bloemig en zacht tot rijk en intens. Voor wie houdt van een uitgesproken aroma, is China Jasmine Extra Class (Bio) een aanrader: deze thee is doordrenkt met de geur van jasmijnbloesem, wat resulteert in een elegante en geurige smaakervaring. Als je liever een thee met een meer geroosterde en hartige ondertoon wilt, probeer dan China Gunpowder (Bio). Dit is een milde groene thee met een fijn gerookte afdronk. Voor liefhebbers van een vollere, meer karakteristieke zwarte thee is China Yunnan FOP (Bio) een een idee. China Yunnan FOP (Bio) is een licht bloemige thee met een rokerige hint en een krachtige afdronk. Het volledige assortiment Chinese theeën vindt je hier: https://www.biologischethee.nl/product-tag/chinese-thee/.

Onze ervaring is dat men, vooral m.b.t. groene thee, over het algemeen een voorkeur heeft voor Chinees of Japans i.v.m. de zeer specifieke eigenschappen. Maar het kan natuurlijk nooit kwaad om uit je ‘comfort zone’ te stappen 🙂

Have a nice thee!

Elke dag schenk ik vele malen kopjes thee in. Na jaren ervaring lukt het mij meestal om niet te lekken, maar nog steeds niet altijd. Eerder deze week, toen het weer eens niet lukte zonder te morsen, drong er plotseling iets tot mij door: hier valt meer van te leren dan het schoonhouden van je tafel.

Wanneer je te snel schenkt, loopt de thee vaak langs de rand van de pot en ontstaat er een klein stroompje van gemorste druppels. Aan de andere kant, wanneer je te langzaam schenkt, kan de vloeistof zich ophopen bij de tuit en dezelfde onhandige lekkage veroorzaken.

Beide situaties vragen om iets wat we vaak vergeten in ons drukke dagelijks leven: geduld, balans en aandacht. Net als in veel andere aspecten van het leven, is er een middenweg die je moet vinden. Niet te snel, niet te langzaam, maar precies goed.

Het vinden van de juiste balans

Om een kop thee zonder morsen in te schenken, vereist het dat je aandachtig aanwezig bent bij de handeling. Niet gedachteloos het water in het kopje laten glijden, maar met een zekere concentratie en beheersing de snelheid en richting van de theepot controleren. Het kan even duren voordat je precies de juiste manier vindt om te schenken. Sommigen ontdekken bijvoorbeeld dat het helpt om de tuit iets dichter bij het kopje te houden en een lichte hoek aan te houden voor een soepele stroom.

Het is de balans tussen te veel en te weinig, tussen te snel en te langzaam, die het verschil maakt. Wanneer je de juiste balans hebt gevonden, merk je dat de thee vloeiend van de pot naar het kopje stroomt, zonder gemors of ongemak

Geduld en bewustzijn in kleine dingen

Thee schenken is een oefening in geduld, en zoals bij veel dagelijkse handelingen, wordt het vaak over het hoofd gezien. Toch kan het je, wanneer je er wat tijd voor neemt, helpen om bewuster te worden van hoe je omgaat met verschillende dingen en hoe je dit eventueel kunt verbeteren.

Hoe vaak haasten we ons door dingen heen, in plaats van even stil te staan bij het moment? Of het nu gaat om het schenken van thee of het nemen van een pauze, geduld en aandacht kunnen helpen om onze ervaring intenser en aangenamer te maken.

De theeceremonie als inspiratie

In veel culturen, zoals in Japan, is het schenken van thee onderdeel van een diepgaande ceremonie. Hier staat het hele ritueel symbool voor rust, balans en aandacht. Elke beweging is doordacht, en elke handeling heeft een doel. Hoewel onze dagelijkse theemomenten over het algemeen niet zo plechtig zijn, kunnen we toch iets leren van deze ceremonieën: zelfs in de kleinste handelingen kunnen we geduld en rust vinden.

Je zou het lekken van thee bij het inschenken misschien ook als een signaal kunnen zien:  je bent uit balans / ongeduldig, wat is er aan de hand en wat kun je er aan doen?

Peet

Kamille, valeriaan, lavendel en pepermunt zijn stuk voor stuk natuurlijke remedies die je kunnen helpen om hoofdpijn te verminderen. Of je nu last hebt van stress, spanning, of gewoon een moment van ontspanning nodig hebt, deze kruiden kunnen je van dienst zijn.

Kamille: De Zachte Kalmeerder

Kamille staat al eeuwenlang bekend om zijn rustgevende eigenschappen en kan heel goed helpen bij het verlichten van hoofdpijn.

Hoe werkt het?
Kamille heeft ontstekingsremmende en ontspannende eigenschappen. Bij een spanningshoofdpijn, die vaak wordt veroorzaakt door stress en gespannen spieren, kan een kopje kamillethee je helpen om te ontspannen. Het ontspant je spieren en kalmeert je geest, waardoor de hoofdpijn langzaam kan wegtrekken.

Valeriaan: De Krachtige Ontspanner

Valeriaanwortel is bijzonder effectief bij het verlichten van hoofdpijn die gepaard gaat met stress of angst.

Hoe werkt het?
Valeriaan werkt als een natuurlijke spierontspanner. Het helpt je lichaam en geest om tot rust te komen, wat kan bijdragen aan het verminderen van hoofdpijn die veroorzaakt wordt door spanning. Daarnaast kan het ook je slaapkwaliteit verbeteren, en goed slapen is natuurlijk essentieel om hoofdpijn te voorkomen. Het is dan ook aan te raden om dit ’s-avonds te drinken aangezien je er behoorlijk slaperig van kan worden.

Valeriaanwortel heeft een vrij sterke smaak. Je kunt het combineren met andere milde kruiden zoals munt of citroenmelisse.

Lavendel: De Geurige Stressverlichter

Lavendel is waarschijnlijk het meest bekend om zijn rustgevende geur, maar het is ook een krachtig kruid als het gaat om het verlichten van hoofdpijn. Lavendel kan ook vooral nuttig zijn bij hoofdpijn die wordt veroorzaakt door stress en angst, dankzij de kalmerende en ontspannende eigenschappen.

Hoe werkt het?
De geur van lavendel is al rustgevend op zichzelf, maar in thee vorm kan het ook helpen om je zenuwen te kalmeren en je spieren te ontspannen. Dit kan bijzonder nuttig zijn als je hoofdpijn hebt door een drukke dag of als je je zorgen maakt over iets.

Pepermunt: De Frisse Verademing

Pepermunt biedt niet alleen een heerlijk verfrissende smaak, maar ook krachtige verlichting bij verschillende soorten hoofdpijn. Of je nu last hebt van een spanningshoofdpijn, migraine, of zelfs een verstopte neus, pepermunt kan je helpen.

Hoe werkt het?
Pepermunt staat bekend om zijn verkoelende en verfrissende eigenschappen. Dit komt door het hoge gehalte aan menthol, een stof die van nature voorkomt in pepermunt. Menthol heeft een ontspannende werking op de spieren en bloedvaten, wat kan helpen om hoofdpijn te verlichten. Daarnaast kan de geur van pepermunt de zenuwen kalmeren en je geest verfrissen, wat vooral nuttig is bij hoofdpijn die veroorzaakt wordt door stress of mentale vermoeidheid.

Pepermunt is vooral effectief bij spanningshoofdpijn en migraine. Bij een spanningshoofdpijn kan de ontspannende werking van menthol helpen om de strakke spieren in je hoofd en nek te kalmeren. Bij migraine kan het drinken van pepermuntthee (of zelfs het inademen van de damp) helpen om misselijkheid te verminderen, wat vaak gepaard gaat met migraineaanvallen.

Hoe haal je het meeste uit bovenstaande?

1. Laat de kruiden circa 10 minuten trekken
2. Dek het kopje af tijdens het trekken
3. Adem de damp in
4. Drink in een rustige omgeving

Het is belangrijk op te merken dat de effectiviteit van bovengenoemde kruiden per persoon kunnen verschillen.

Naast alle andere voordelen kan groene thee je ook gelukkiger maken.

Uit onderzoek (’Tea drinkers live longer’) is gebleken dat groene thee positieve eigenschappen heeft zoals het verminderen van het risico op dodelijke hartaandoeningen en beroertes. Maar het zou ook kunnen werken als een stemmingsverbeteraar.

Een ander onderzoek wees uit dat mensen die minstens drie kopjes groene thee per week dronken, 21% minder kans hadden op depressie in vergelijking met mensen die dat niet deden.

De lagere hoeveelheid cafeïne in groene thee vergeleken met koffie kan gunstig zijn voor mensen die hier gevoelig voor zijn.  Weer een ander onderzoek heeft aangetoond dat de combinatie van cafeïne en l-theanine in thee angst kan verminderen, de hersenfunctie kan verbeteren en het geheugen en de aandacht kan stimuleren.

De flavonoïden in groene thee, een natuurlijk geproduceerde verbinding, staan bekend ​​om het verhogen van de zogenaamde ‘brain-derived neurotrophic factor’, wat de groei van nieuwe hersencellen bevordert en bestaande hersencellen gezond houdt. De flavonoïden onderdrukken ontstekingen in de hersenen en gaan de negatieve effecten van stress tegen.

Vorig jaar oktober bleek weer een ander onderzoek dat volwassenen met een hogere inname van cafeïnehoudende dranken minder kwetsbaar waren en later in hun leven aanzienlijk beter fysiek functioneerden.

Wij nemen nog een slokje 🙂

De mineralen in water hebben een enorme invloed op de smaakstoffen in thee.

Jaren geleden bezochten we vrienden in Dublin en besloten we één van onze favoriete theesoorten mee te nemen: China Jasmine Phoenix Dragon Pearls.  Na enthousiast verteld te hebben over deze thee en de manier waarop het met verse jasmijnblaadjes wordt gearomatiseerd schonken we vol verwachting de kopjes in en namen de eerste slokjes… Hoezo jasmijn? Hoezo thee? We proefden alleen (smerig) water!

Water- en theesmaak

Eerder hebben we geschreven over de invloed van verschillende zaken op de uiteindelijke smaak van thee maar dit was extreem. We bleken niet de enige te zijn die dit opgemerkt hebben.

In een aantal onderzoeken naar water en thee ontdekten onderzoekers dat  dezelfde thee, gebrouwen met verschillende soorten water, resulteerde in verschillende niveaus van smaakstoffen. Naarmate ze de hoeveelheid mineralen in een water verhoogden bleek dat de hoeveelheid meetbare smaakstoffen daalde!

Dit lijkt op het eerste gezicht verrassend vooral omdat bekend is dat dit bij koffie juist andersom is. Dat blijkt te maken te hebben met het feit dat thee en koffie afkomstig zijn van behoorlijk verschillende plantaardige materialen.

Vooral een specifiek type smaakstof – polyfenolen – werd het meest beïnvloed door water. Polyfenolen zijn de meest voorkomende verbinding in thee en vormen 30-40% van het droge bladgewicht van een thee. Ze worden ook aangetroffen als krachtige smaakstoffen in chocolade, wijn en fruit zoals bosbessen en granaatappels. We zijn erg gevoelig voor de smaak van polyfenolen, dus ze spelen een behoorlijk grote rol in wat we in thee proeven.

Keer op keer bleek uit de onderzoeken dat een hoog gehalte aan mineralen in water het volgende opleverde:

•    Minder polyfenolen (Xu et al. 2017, Yin 2015, en Mossion et al. 2008)
•    Minder theaflavine , het belangrijkste polyfenol in zwarte thee (Spiro et al. 1987)
•    Half zoveel EGCG , een belangrijk polyfenol in groene thee (Franks et al. 2019)

Grote verschillen. Vooral het laatste (EGCG) heeft ook een enorme invloed op de gezondheidsaspecten van het drinken van thee.

Maar welke invloed heeft het op de smaak van onze thee?

De polyfenolen zijn catechinen in groene thee (vooral EGCG, dat veel naar voren komt in gezondheidsstudies) en theaflavines in zwarte thee.
Ze zijn verantwoordelijk voor een groot deel van de bitterheid en de zoete nasmaak. Ze dragen ook bij aan een samentrekkend gevoel, dat rimpelende of fluweelzachte, droge gevoel in de mond.

Een zoete nasmaak is lekker, maar willen we in het algemeen niet minder bitterheid en wrangheid in onze thee? Misschien is het verminderen van die polyfenolen een goede zaak… Interessant genoeg hangt het ervan af aan wie je het vraagt.

Is bitter slecht?

Uit de onderzoeken blijkt dat verschillende proevers verschillende dingen te zeggen hadden over theesoorten met een hoog polyfenolgehalte.

• In sommige onderzoeken werd thee met meer polyfenolen en een bittere en samentrekkende smaak (die werd gebrouwen met zacht water / minder mineralen) als lekkerder beoordeeld (2015 Yin et al, 2020 Gong et al). Deze proevers hielden van de heldere, heldere smaken en het betere aroma van de thee.
• In andere onderzoeken kregen theesoorten met minder polyfenolen en minder bittere en samentrekkende smaken (die werden gebrouwen met harder water / meer mineralen) meer de voorkeur (2016 Mitsuhashi & Tajima, 2009 Franks et al.). Deze proevers hielden van de zoetere en minder intense smaken van de thee.

Het lijkt bijna alsof smaak subjectief is 😂.

Bitterheid en wrangheid kunnen goed zijn, afhankelijk van de thee die je serveert en de mensen voor wie je het serveert. Die voorkeuren worden gevormd door de manier waarop ze zijn grootgebracht, welke soorten thee ze gewend zijn te drinken en zelfs hun genetische gevoeligheid voor bepaalde smaken.

Dus, hoe beheers je de smaak van je thee met water?

• Wil je een thee met een hoge smaakintensiteit, met een heldere en bitterzoete smaak? Verhoog dan het polyfenolgehalte met zacht water (laag mineraalgehalte).
• Gaat je voorkeur uit naar minder intense smaken, dan is hard water een betere optie.

De kwaliteit van leidingwater verschilt enorm per locatie. Dit kan liggen aan de bron maar ook aan de ouderdom van het leidingnetwerk. Het is daarom altijd goed om een vergelijkende test te doen tussen thee gezet met leidingwater en gefilterd water (met een Britta filter bijvoorbeeld). Ook bronwater is een optie. Onderzoeken m.b.t. pH-waarde en gehalte aan mineralen wijzen uit dat Spa Blauw de beste algemeen verkrijgbare optie is.

Ben je nieuwsgierig naar hoe hard of zacht je (kraan)water is? Op Bol.com kun je voor een paar euro een TDS (total dissolved solids) meter bestellen. In dit korte filmpje kun je zien wat je daarvan wel en niet mag verwachten: https://youtu.be/yHvdYWXiVzI

Wil je je verder in deze materie verdiepen dan staan hieronder de links naar de betreffende onderzoeken:

[1] 2011 Xu et al., “Effect of Ca2+ on the chemical components and sensory quality of extracted green tea infusion”.  http://www.tea-science.com/EN/10.13305/j.cnki.jts.
[2] 2008 Moisson et al., “Effect of water composition on aluminium, calcium and organic carbon extraction in tea infusions.”  https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308814607005948
[3] 1987 Spiro et al. “Kinetics and equilibria of tea infusion: Part 8—the effects of salts and of pH on the rate of extraction of theaflavins from black tea leaf.”  https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0308814687900604
[4] 2015 Yin JF. “Effect of water quality on flavor quality of longjing tea infusion and its mechanism.” http://www.doc88.com/p-1743532565767.html
[5] 2019 Franks et al. “The Influence of Water Composition on Flavor and Nutrient Extraction in Green and Black Tea”. https://www.mdpi.com/2072-6643/11/1/80
[6] 2013 Xu et al. “The impact of Ca2+ combination with organic acids on green tea infusions.”  https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308814613000472

Iedereen kent zwarte en groene thee. Echte theeliefhebbers kennen ook witte thee en oolong. Maar weinigen hebben ooit gehoord van gele thee.

Wat is Gele Thee?
Gele thee is een zeldzame en traditionele Chinese theesoort die zijn naam ontleent zou hebben aan de lichtgele kleur van de infusie en/of het feit dat het in eerste instantie vooral werk geproduceerd voor de ‘gele’ keizer van China. Het is een delicate thee die qua productieproces en smaakprofiel ergens tussen groene en witte thee in ligt. Gele thee heeft een unieke mildheid en een zoete, bloemige smaak met subtiele, nootachtige ondertonen.

De Geschiedenis van Gele Thee
De oorsprong van gele thee gaat eeuwen terug, naar de tijd van de Chinese keizers. Het was een exclusieve thee, vaak gereserveerd voor de keizerlijke familie en hoge ambtenaren. Gele thee werd geproduceerd in slechts een paar regio’s van China, zoals de Hunan, Sichuan en Anhui provincies, en was vanwege zijn arbeidsintensieve productieproces en beperkte beschikbaarheid een kostbaar en gewaardeerd goed.

Het Productieproces
Wat gele thee echt bijzonder maakt, is het unieke productieproces. Het begint met het plukken van de jonge bladeren en knoppen, die vervolgens worden verwerkt op een manier vergelijkbaar met die van groene thee. Maar hier komt het verschil: de bladeren ondergaan een extra stapsgewijs fermentatieproces.

Tijdens dit proces worden de bladeren in kleine hoeveelheden in een warme, vochtige omgeving ingepakt, wat een zachte oxidatie mogelijk maakt. Dit kan enkele dagen duren en wordt zorgvuldig gecontroleerd om de perfecte balans van smaak en aroma te bereiken. Het resultaat is een thee met een karakteristieke milde en gladde smaak zonder de grassige tonen die soms in groene thee voorkomen.

Smaakprofiel en Aroma
Gele thee heeft een subtiele, delicate smaak die het beste te omschrijven is als zoet en bloemig, met een zachte, nootachtige ondertoon. Het aroma is licht en verfrissend, en de infusie heeft een prachtige, helder gele kleur. De smaak is verfijnd en complex, zonder de bittere nasmaak die sommige theesoorten kunnen hebben.

Conclusie
Gele thee is een verborgen parel in de wereld van thee, die een verfijnde en unieke smaakervaring biedt. Of je nu een doorgewinterde theedrinker bent of net begint met je ontdekkingsreis, gele thee is een heerlijke keuze. Dus, de volgende keer dat je iets speciaals wilt proberen, denk aan gele thee en geniet van zijn zachte, bloemige en nootachtige smaken!